Merytoryczna weryfikacja praktyki zawodowej

Praktyka do uprawnień budowlanych powinna zostać odbyta w sposób rzetelny i zgodny z wymaganiami obowiązujących przepisów. Ważne są zarówno jej okres jak i zakres wykonywanych czynności technicznych oraz zgodność z docelowymi uprawnieniami, o które się ubiegamy.

Jak jest weryfikowana praktyka zawodowa pod względem merytorycznym?

Obecnie komisje kwalifikacyjne mają niewielkie możliwości weryfikacji merytorycznego zakresu praktyki zawodowej kandydatów. We wrześniu 2014 r. zniesiono bowiem obowiązek dokumentowania praktyki w książce praktyki zawodowej, w której wpisywano szczegółowo wykonywane czynności w każdym tygodniu praktyki. Pozwalało to członkom komisji na szczegółową analizę czynności wykonywanych przez młodego inżyniera.

Aktualne przepisy książkę praktyki zastąpiły zbiorczym zestawieniem praktyki – dokumentem, który może mieć formę jednej strony A4. Wymaga się w nim jedynie wpisania charakteru wykonywanych czynności, co jest dalece niewystarczające by komisja mogła zweryfikować taką praktykę pod kątem merytorycznym. Musi więc pod tym względem opierać się na autorytecie i zaufaniu do swoich członków, którzy kierują praktykami zawodowymi młodych inżynierów.

Kierownik i patron praktyki potwierdzają merytoryczny zakres praktyki

Odpowiedzialność i kontrola obowiązków wykonywanych w ramach praktyki zawodowej oraz dbanie o ich odpowiedni zakres w dużej mierze spoczywa teraz na kierowniku oraz patronie praktyki zawodowej. Podpisując oświadczenie potwierdzające odbycie praktyki zawodowej kandydata biorą na siebie odpowiedzialność za jego prawidłowe przygotowanie do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych. Warto pamiętać, iż potwierdzając praktykę niezgodnie ze stanem faktycznym, mogą podlegać zarówno odpowiedzialności zawodowej jak i karnej.

Komisja kwalifikacyjna otrzymując podpisane oświadczenie kierownika praktyki oraz zbiorcze zestawienie odbytej praktyki zawodowej w dużym stopniu musi na nim polegać i zaufać, iż dokumenty podpisał zgodnie ze stanem faktycznym. Niemniej jednak jest kilka kwestii, które komisje kwalifikacyjne mogą zweryfikować na podstawie złożonych dokumentów.

Co może zweryfikować komisja kwalifikacyjna:

Zgodnie z par. 5 Rozporządzenia w sprawie sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie komisja kwalifikacyjna może zwrócić się do:

• organu administracji architektoniczno-budowlanej;
• organu nadzoru budowlanego;
• autora projektu lub inwestora;

o przedstawienie prac projektowych wykonanych w ramach praktyki zawodowej lub potwierdzenie zakresu robót budowlanych, w których uczestniczyła osoba ubiegająca się o uprawnienia budowlane.

Dodatkowo komisja może sprawdzić:

• kompletność wypełnienia zestawienia pod względem formalnym tzn. czy wszystkie wymagane charakterystyczne parametry obiektu zostały podane odpowiednio do wnioskowanej specjalności, czy podano adresy inwestycji, numer pozwolenia na budowę, czy wymieniono osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne;
• czy podany czas praktyki jest adekwatny do zakresu wymienionych prac projektowych lub wymienionych robót budowlanych;
• jak nazwa stanowiska lub podana funkcja techniczna jest związana z wykonywaniem czynności dla wskazanej specjalnością uprawnień;
• czy podany zakres wykonywanych czynności odpowiada zakresowi wnioskowanej specjalności uprawnień budowlanych;

Jeżeli dokumenty są poprawnie wypełnione pod względem formalnym, zakres czynności odpowiada uprawnieniom kierownika i jednocześnie tym o jakie ubiega się kandydat, a podane dane są spójne to nie ma podstaw do kwestionowania takiej praktyki ze względów merytorycznych.

Co w przypadku gdy komisja ma wątpliwości?

Gdyby na podstawie przedstawionych przez wnioskodawcę dokumentów komisja nabrała wątpliwości co do rzetelności odbytej praktyki zawodowej ma możliwość:

• Wnioskowania o przedstawienie dodatkowych dokumentów. Zgodnie z przepisami KPA wg którego prowadzi się postępowanie kwalifikacyjne dowodami mogą być wszelkie dokumenty mające związek ze sprawą przykładowo: kopie dziennika budowy, pozwoleń na budowę, kopie umów na podstawie których praktykę odbywano itp.
• Wszczęcia postępowania dowodowego w celu ustalenia faktycznego przebiegu praktyki zawodowej. Może w takim wypadku wezwać do złożenia wyjaśnień samego zainteresowanego, kierownika praktyki oraz inne osoby związane z odbywaną praktyką zawodową.
• W poważnych przypadkach może zgłaszać poświadczenie nieprawdy przez kandydata lub kierownika praktyki do organów ścigania. Kierownik praktyki podlega również odpowiedzialności zawodowej.

Co jest szczególnie podejrzane?

01. Odbywanie całości praktyki zawodowej podczas trwania studiów

Studia na kierunkach technicznych wiążą się z koniecznością poświęcenia dużej ilości czasu i zdecydowanie nie są wybierane przez osoby chcące jedynie uzyskać wyższe wykształcenie, a kierunek nie ma dla nich znaczenia. Obowiązujące przepisy umożliwiają odbywanie praktyki zawodowej już po ukończeniu 3 roku studiów. W praktyce jednak pogodzenie studiów w systemie stacjonarnym oraz całodziennej pracy w ramach praktyki zawodowej wydaje się bardzo trudne i może spowodować wątpliwości komisji kwalifikacyjnej co do rzetelności takiej praktyki. Bardziej racjonalną i wiarygodną formą mogła by być tutaj praca np. na pół etatu. Ewentualnie praktyka w pełnym wymiarze na dzień ( 8h ) ale połączona ze studiami niestacjonarnymi.

02.Sztuczne wydłużanie prac odbywanych podczas praktyki zawodowej

Osoby dokumentujące praktykę zawodową często mają tendencję do sztucznego wydłużania czasu trwania wykonywanych w ramach niej czynności zawodowych. Ma to oczywiście na celu skrócenie okresu praktyki do minimum, ewentualnie w ogóle zebranie minimalnego wymaganego okresu praktyki – w przypadku gdy zakres obowiązków był niewielki. Przykładami takich naruszeń mogą być np. wpisywanie sporządzenia jednego projektu konstrukcji małego obiektu budowlanego lub praca na budowie domu jednorodzinnego przez cały wymagany okres praktyki.

Warto pamiętać, iż w komisjach także pracują osoby z doświadczeniem zawodowym i mogą w łatwy sposób ocenić jakie terminy wykonywania zadań są racjonalne. W drastycznych przypadkach komisja kwalifikacyjna może nawet rozpocząć postępowanie dowodowe. Tak więc warto wpisywać terminy zgodnie ze stanem faktycznym oraz dokumentami urzędowymi np. dziennikiem budowy.

03. Nietechniczne stanowisko w umowie, na podstawie której odbywana jest praktyka

Obowiązujące przepisy nie narzucają z góry stanowiska wymaganego do zaliczenia praktyki zawodowej. Kwestią kluczową jest tutaj zakres wykonywanych obowiązków oraz ich zgodność ze specjalnością uprawnień o jakie się ubiegamy. W przypadku praktyki projektowej najczęściej odbywana jest ona na stanowisku asystenta projektanta. Natomiast praktyka wykonawcza odbywa się zwykle pracując jako asystent kierownika budowy ewentualnie inżynier/majster budowy.

Z różnych względów, zdarza się, że praktykanci mają w umowach wpisane nietechniczne nazwy stanowisk, przykładowo pracownik administracyjny, kosztorysant, specjalista itp. Natomiast faktycznie wykonywane są przez nich obowiązki związane są z wykonywaniem obowiązków technicznych związanych z zakresem uprawnień.

W takim wypadku komisja może zażądać dodatkowych wyjaśnień lub złożenia dodatkowych dokumentów potwierdzających praktykę zawodową. Jeżeli więc jest taka możliwość należy unikać podpisywania umów z takimi stanowiskami, jeżeli chcemy w danej firmie odbywać praktyki zawodowe do uprawnień.

Uwaga na niektóre umowy

Jeżeli powyżej wymienione czynności wystąpią w sytuacji gdy praktyka zawodowa będzie odbywała się w ramach patronatu, wolontariatu lub bezpłatnego stażu, czyli umów mniej obarczonych formalnościami prawnymi, do których komisje mają mniejsze zaufanie – można w zasadzie być pewnym potrzeby składania dodatkowych wyjaśnień.