Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, w skrócie IARP to największa organizacja samorządowa zrzeszająca architektów na terenie Polski. W IARP zrzeszeni są architekci wpisani na listę członków okręgowych izb architektów, a więc tacy którzy posiadają tytuł zawodowy magister inżynier architekt oraz uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej do projektowania bez ograniczeń.
Izba architektów posiada osobowość prawną. IARP realizuje swoje zadania poprzez działalność swoich jednostek organizacyjnych na szczeblu krajowym i okręgowym odpowiadającym terytorialnemu podziałowi kraju.
Struktura i organy IARP
Organy IARP na szczeblu krajowym to:
- Krajowy Zjazd Izby IARP
- Krajowa Rada Izby IARP
- Krajowa Komisja Rewizyjna IARP
- Krajowa Komisja Kwalifikacyjna IARP
- Krajowy Sąd Dyscyplinarny IARP
- Krajowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej IARP
natomiast organami okręgowych izb architektów są:
- okręgowy zjazd izby
- okręgowa rada izby
- okręgowa komisja kwalifikacyjna
- okręgowa komisja rewizyjna
- okręgowy sąd dyscyplinarny
- okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej
Zadania IARP
Głównym statutowym zadaniem i celem Izby Architektów RP jest ochrona architektury i przestrzeni jako publicznego dobra, poprzez zapewnienie prawidłowego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie przez swych członków oraz nadzorowanie sprawowania rzeczoznawstwa budowlanego w specjalności architektonicznej.
Dodatkowo co zadań IARP należą:
- dbanie o rozwój i ochronę zawodu architekta, a także sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem wszystkich elementów zawodu architekta przez swoich członków
- działanie na rzecz ochrony tytułu Architekta IARP
- utrzymania niezależności zawodu architekta jako zawodu zaufania publicznego
- dążenie do wprowadzania na wyższych uczelniach programów kształcenia zawodowego przyszłych i obecnych członków Izby, odpowiadających unijnym standardom
- opracowywanie standardów wykonywania zawodu architekta
- uchwalanie po zasięgnięciu opinii stowarzyszeń zawodowych, zasady etyki dla swoich członków oraz dbanie o ich przestrzeganie
- przeciwdziałanie zjawisku nieuczciwej konkurencji wśród swoich członków, w szczególności zjawisku dumpingu
- opracowywanie regulaminu honorariów dla członków IARP
Dodatkowa działalność IARP
Izba Architektów działa wspólnie z samorządem zawodowym inżynierów budownictwa PIIB w zakresie wspólnych interesów izb. Dodatkowo IARP współdziała ze stowarzyszeniami i organizacjami, osobami oraz podmiotami, które mają z nią wspólne cele.
IARP może ponadto działać w zakresie organizowania kształcenia ustawicznego i upowszechniania wiedzy, wspierać naukę i inicjatywy kulturalne, a także działania związane z ochroną i kształtowaniem środowiska oraz dóbr kultury. Izba może także wspierać profesjonalne wydawnictwa i wystawiennictwa. Działalność Izby Architektów RP może mieć charakter naukowy, naukowo-techniczny, oświatowy oraz kulturalny.
Prawa i obowiązki członków IARP
Członkowie Izby Architektów RP mają prawo do:
- korzystania z pomocy w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz zapewnienia właściwych warunków wykonania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie
- korzystania z ochrony i pomocy prawnej izby architektów
- korzystania z działalności samopomocowej
Członkostwo w IARP wiąże się także z obowiązkami:
- przestrzegania przy wykonaniu czynności zawodowych obowiązujących przepisów oraz zasad wiedzy technicznej i urbanistycznej
- przestrzegania zasad etyki zawodowej
- stosowania się do uchwał organów izby
- współdziałania z organami IARP
- regularnego opłacania składek członkowskich, których wysokość określa Krajowy Zjazd Izby Architektów
Majątek IARP
Majątek Izby Architektów RP jest używany na potrzeby finansowania jej działalności statutowej. W szczególności pochodzi on z:
- składek członkowskich, które corocznie wnoszą jej członkowie
- z zapisów, darowizn oraz dotacji
- z działalności gospodarczej oraz innych wpływów
Krajowa Izba IARP oraz izby okręgowe mogą prowadzić działalność gospodarczą, za wyjątkiem wykonywania usług obsługi inwestycyjnej, projektowania architektonicznego, konstrukcyjno-budowlanego lub urbanistycznego, robót budowlanych oraz rzeczoznawstwa budowlanego.
