Uprawnienia budowlane do dokument niezbędny aby pełnić samodzielne funkcje techniczne w budownictwie na terenie Polski. Wydawane są w formie decyzji administracyjnej, przez właściwą okręgową komisję kwalifikacyjną izby inżynierów ( PIIB ) lub architektów ( IARP ) po spełnieniu szeregu wymagań formalnych. Aby uzyskać uprawnienia budowlane potrzebne są:
Odpowiednie wykształcenie
Odpowiednie wykształcenie wyższe I lub II stopnia, tytuł technika w wymaganej specjalności lub tytuł zawodowy mistrza z konkretnej dziedziny. Każda ze specjalności uprawnień budowlanych posiada indywidualne kierunki kształcenia. Listę wymagań odnośnie wykształcenia zawarto w załączniku nr 2 do rozporządzenia w sprawie przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Określono w nim listę kierunków odpowiednich i pokrewnych dla danej specjalności uprawnień budowlanych.
Kierunek studiów odpowiedni oznacza, iż dane wykształcenie jest najbardziej adekwatne do danej specjalności i rodzaju uprawnień budowlanych. W większości przypadków kierunki pokrewne umożliwiają ubieganie się o uprawnienia bez ograniczeń.
Kierunek studiów pokrewny, to kierunek powiązany z zakresem specjalności budowlanej, ale w mniejszym stopniu niż kierunki odpowiednie. Osoby, które taki kierunek ukończyły także mogą ubiegać się o uprawnienia budowlane, ale często jedynie w zakresie ograniczonym lub jedynie wykonawcze.
Praktyka zawodowa także konieczna
Każda specjalność i rodzaj uprawnień budowlanych wymaga odpowiedniego zakresu praktyki zawodowej, na terenie budowy lub w biurze projektowym. Wymagany czas praktyki zawodowej uzależniony jest od posiadanego wykształcenia oraz rodzaju uprawnień budowlanych. Najdłużej praktykę odbywać muszą osoby ubiegające się o łączone uprawnienia do projektowania i kierowania, następnie osoby wnioskujące o uprawnienia do projektowania. Najkrótszą praktyką muszą się wykazać osoby zainteresowane uprawnieniami wykonawczymi. Oczywiście porównując te same poziomy wykształcenia.
Wymagane okresy praktyki zawodowej na budowie lub przy projektowaniu zawarto w artykule 14 ustawy Prawo budowlane.
Przy odbywaniu praktyki zawodowej niezmiernie istotny jest jej zakres. Zgodnie z wymaganiami zawartymi w przepisach wszystkie wykonywane czynności powinny być związane z zakresem specjalności uprawnień o jakie się ubiegamy. Jak podają samorządy zawodowe, praktykant powinien niejako wchodzić w rolę osoby wykonującej samodzielną funkcję techniczną w budownictwie. Będzie więc projektantem lub kierownikiem budowy lub robót. Ma wykonywać takie same zadania, jednak nie będzie wtedy obciążony odpowiedzialnością zawodową, która dotyczy jedynie posiadaczy uprawnień budowlanych.
Kalkulator praktyki zawodowej do uprawnień budowlanych. Podaj specjalność, rodzaj i zakres uprawnień jakie Cię interesują i sprawdź jakie wymagania musisz spełnić.
Proces kwalifikacyjny oraz egzamin
Ostatnim etapem na drodze do uzyskania uprawnień budowlanych jest kwalifikacja i egzamin. W ściśle wyznaczonych terminach, zwykle dwa razy do roku samorządy zawodowej inżynierów oraz architektów przyjmują wnioski kwalifikacyjne od zainteresowanych kandydatów. Następnie, po uregulowaniu opłaty kwalifikacyjnej wnioski są weryfikowane pod względem formalnym. Komisje sprawdzają czy posiadane wykształcenie oraz praktyka zawodowa spełnia wszystkie warunki wymagane w przepisach, oraz po pozytywnej weryfikacji dopuszczają do egzaminu na uprawnienia budowlane.
Egzamin składa się z dwóch części testowej oraz ustnej. Samorządy zawodowe organizują egzaminy dwa razy do roku, w sesjach wiosna-lato oraz jesień zima. Osoby, które przejdą proces egzaminacyjny z pozytywnym skutkiem, otrzymują uprawnienia budowlane w formie decyzji administracyjnej. Po wpisie na listę prowadzoną przez GUNB oraz zyskaniu statusu członka samorządu zawodowego, uzyskuje się możliwość pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
