Nadchodzą istotne zmiany w uprawnieniach architektonicznych, które niesie za sobą najnowsza nowelizacja ustawy Prawo budowlane. Konkretnie chodzi o uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej do projektowania lub kierowania w ograniczonym zakresie. Będzie to kolejny już etap deregulacji zawodu architekta i inżyniera budownictwa, jaką zapoczątkowano w 2014 roku. Zmiany zostały już zatwierdzone przez Radę Ministrów a nowelizacja oczekuje na wejście w życie – tak więc mają one już charakter ostateczny.
Uprawnienia architektoniczne – nadchodzące zmiany
Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 15a ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane zakres uprawnień ograniczonych architektonicznych był następujący:
uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi, w odniesieniu do architektury obiektu o kubaturze do 1000 m3 w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej
Deregulacja w tym przypadku będzie polegała na likwidacji obecnego ograniczenia poprzez usuniecie wyrazów: „w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej„.
Korzyści z deregulacji uprawnień architektonicznych ograniczonych
Jak argumentuje ustawodawca wprowadzenie przedmiotowych zmian umożliwi inż. arch. po skończeniu 3,5 letnich studiów wyższych oraz odbyciu praktyki budowlanej:
- 1 rok praktyki projektowej
- 1 rok praktyki na budowie
zaprojektować obiekt budowlany o kubaturze do 1000m3 nie tylko na terenach zabudowy zagrodowej. Według ustawodawcy biorąc po uwagę zakres kształcenia architektów na studiach inżynierskich osoba posiadająca tytuł inżyniera architekta potrafi zadbać o wartości estetyczne i funkcjonalne takich prostych obiektów budowlanych do 1000m3 kubatury. W wyniku tej zmiany zwiększony zostanie zatem zakres uprawnień dla osób posiadających uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Przewiduje się, że proponowane zmiany mogą przełożyć się także na zwiększenie zainteresowania zdobyciem uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie.
Środowisko związane z Izbą Architektów RP protestuje
Proponowane zmiany w przepisach dotyczące rozszerzenia zakresu uprawnień architektonicznych w ograniczonym zakresie budzą protesty niektórych osób ze środowiska architektów. Jak podkreślają członkowie zarządu IARP dotychczasowe starania, negocjacje oraz konsultacje z ustawodawcą nie są brane pod uwagę. Architekci zwracają uwagę, iż obiekty o kubaturze do 1000 m3 to nie tylko domki jednorodzinne ale i bardziej istotne dla krajobrazu budowle. Ich budowa i projektowanie wymaga wyczucia stylu oraz estetyki – czego wg nich osobom z uprawnieniami ograniczonymi może brakować. Jak podkreślają architekci ich środowisko nadal będzie uważnie śledzić zmiany w przepisach związanych z zakresem uprawnień architektonicznych oraz na bieżąco o nich informować. Jednak dotychczasowe doświadczenia wskazują, iż osoby tworzące przepisy budowlane delikatnie mówiąc nie biorą pod uwagę argumentów członków samorządów zawodowych architektów czy inżynierów budownictwa.
Zmiany dają szanse studentom budownictwa
Wchodzące w życie zmiany rozszerzają możliwości zawodowe dla osób, które ukończyły studia na kierunku budownictwo. Przypominamy ,iż jednym ze sposobów aby uzyskać uprawnienia architektoniczne do projektowania w ograniczonym zakresie jest ukończenie studiów drugiego stopnia na kierunku w zakresie budownictwa. Po odbyciu odpowiednio rocznej praktyki projektowej i wykonawczej można już ubiegać się o uprawnienia ograniczone w zakresie architektury. Do tej pory były one zbyt ograniczone, do zabudowy zagrodowej ale nadchodząca zmiana dużo w tym zakresie zmieni i umożliwi dostęp do prawdziwego projektowania nie tylko osobom z wykształceniem architektonicznym.
Zmiany w uprawnieniach architektonicznych – wejście w życie
Jak już wcześniej wspomniano zmiana w artykule 15a ust.3 ustawy Prawo budowlane jak i pozostałe zostały już przyjęte i zatwierdzone decyzją Rady Ministrów z dnia 29 marca 2023 roku. Zmiany w uprawnieniach architektonicznych wejdą w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
