Informacje o obowiązkowym ubezpieczeniu inżynierów budownictwa

Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla inżynierów budownictwa jest ustawowym wymogiem w wielu krajach. Jego celem jest ochrona inżyniera przed finansowymi konsekwencjami błędów zawodowych, które mogą prowadzić do szkód materialnych, osobowych lub finansowych. Takie ubezpieczenie zapewnia pokrycie kosztów związanych z roszczeniami kierowanymi przeciwko inżynierowi, w tym kosztów obrony prawnej i ewentualnych odszkodowań.

W Polsce także istnieje obowiązek posiadania ubezpieczenia OC przez osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, co obejmuje inżynierów budownictwa. Wartość minimalna sumy gwarancyjnej takiego ubezpieczenia jest ustalana przez odpowiednie przepisy i podlega aktualizacji.

Podstawy prawne obowiązkowego ubezpieczenia OC dla architektów i inżynierów budownictwa

Zakres i warunki obowiązkowego ubezpieczenia regulowane są w następujących aktach prawnych:

•  Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa
• Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa

Każda osoba w Polsce wykonująca samodzielne funkcje techniczne w budownictwie zgodnie z powyższymi przepisami ma obowiązek posiadana ubezpieczenia OC. Osoby zrzeszone w samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa dokonują ubezpieczenia podczas opłacania składek członkowskich. PIIB i IARP zawarły umowy grupowe z ubezpieczycielami dzięki czemu wynegocjowano korzystniejsze warunki.

Zakres oraz suma obowiązkowego ubezpieczenia inżynierów budownictwa

Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa, pokrywa szkody:

• Zadane osobom trzecim,
• Wynikające z działań lub zaniechań Ubezpieczonego, takich jak błędy w projektowaniu czy niewykonanie obowiązków kierownika budowy, które wystąpiły podczas okresu trwania ochrony ubezpieczeniowej,
• Powstałe w ramach uprawnień budowlanych związanych z pełnieniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz wykonywaniem prac, w szczególności:
  1. Spowodowanych rażącym niedbalstwem,
  2. Zadanych przez Ubezpieczonego pracownikom na umowie o pracę lub wykonawcom pracującym na umowach cywilnoprawnych w trakcie świadczenia pracy, robót lub usług,
  3. Wynikłych z działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów, zamieszek, aktów terroru i epidemii,
  4. Związanych z realizacją projektów wykonawczych, techniczno-budowlanych, w tym projektów obejmujących analizy stanów granicznych nośności (SGN) i użytkowalności (SGU), obliczeń statycznych i wytrzymałościowych, analiz wytrzymałościowych i wyboczeniowych, opracowań konstrukcyjnych wraz z niezbędną dokumentacją,
  5. Związanych z działaniami jako rzeczoznawca budowlany,
  6. Dotyczące czynności majstra budowlanego,
  7. Związane z opracowaniami technicznymi zgodnie z przepisami Prawa budowlanego i aktami wykonawczymi.

Maksymalna odpowiedzialność ubezpieczyciela za każde zdarzenie jest ograniczona do sumy gwarancyjnej umowy, wynoszącej równowartość 50.000 euro w złotych, ustalonej według pierwszego kursu średniego euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w roku zawarcia umowy ubezpieczenia OC.

Ubezpieczenie OC obejmuje zakres terytorialny całego świata.

Suma gwarancyjna na jedno zdarzenie

Warto zauważyć, że suma gwarancyjna jest ustalona dla każdego pojedynczego zdarzenia, które podlega ochronie na mocy umowy ubezpieczenia. Oznacza to, że w okresie trwania ubezpieczenia, suma gwarancyjna nie jest zmniejszana o wysokość wypłaconych odszkodowań. Teoretycznie, zatem, w przypadku jednego inżyniera może dojść do wypłaty wielu odszkodowań, każde z nich osiągając indywidualnie wysokość sumy gwarancyjnej, a łącznie w ciągu jednego roku ubezpieczeniowego przewyższając ją znacznie.

Dodatkowe koszty pokrywane przez ubezpieczyciela:

1. Wydatki na wynagrodzenie ekspertów, jeżeli zostali oni mianowani z pisemną zgodą Ubezpieczyciela,
2. Niezbędne koszty reprezentacji sądowej w przypadku procesu prowadzonego na zlecenie Ubezpieczyciela lub z jego zgody. W sytuacji, gdy po wypadku ubezpieczeniowym, który spowodował odpowiedzialność Ubezpieczonego objętego ochroną, zostaje wszczęte postępowanie karne przeciwko sprawcy, Ubezpieczyciel pokrywa koszty obrony, o ile sam zażądał mianowania obrońcy lub zgodził się na pokrycie tych kosztów,
3. Wydatki na postępowanie ugodowe lub mediacyjne prowadzone za zgodą Ubezpieczyciela, poniesione przez Ubezpieczonego,
4. Konieczne wydatki poniesione przez Ubezpieczonego po zaistnieniu wypadku ubezpieczeniowego, mające na celu zapobieżenie dalszym szkodom lub zmniejszenie ich skali, o ile podjęte działania były odpowiednie, nawet jeśli ostatecznie okazały się nieskuteczne.

Potwierdzenie ubezpieczenia OC

Zgodnie z Umową Generalną zawartą z Ubezpieczycielem, dowodem na to, że członek Izby jest objęty ochroną ubezpieczeniową w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, jest zaświadczenie o członkostwie wydane przez odpowiednią Okręgową Izbę Inżynierów Budownictwa. Jest to oficjalny dokument potwierdzający, że inżynier budownictwa spełnia wymogi prawne dotyczące posiadania ubezpieczenia OC. To zaświadczenie jest niezbędne dla wykazania, że inżynier jest w pełni zabezpieczony przed ewentualnymi roszczeniami, które mogą wynikać z jego działalności zawodowej. Dodatkowo, obecność tego dokumentu ułatwia proces weryfikacji ubezpieczeniowej zarówno przez klientów, jak i przez organy nadzorujące działalność zawodową inżynierów.

Rozporządzenie w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa

Jakie szkody nie są objęte zakresem ubezpieczenia?

Wyłączenia z zakresu ochrony ubezpieczeniowej podlegają szkody:

1. Które powstały w wyniku przekroczenia zaplanowanych kosztów, przy czym nie uważa się za takie przekroczenie zwiększenia kosztów inwestycji spowodowanego błędami popełnionymi przez Ubezpieczonego,
2. Wynikające z kar umownych nałożonych na Ubezpieczonego,
3. Spowodowane naruszeniem praw autorskich lub patentów,
4. Które pojawiły się w wyniku normalnego zużycia lub niewłaściwego użytkowania budynków,
5. Które wystąpiły po usunięciu Ubezpieczonego z listy członków Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa (PIIB), lub w czasie zawieszenia w prawach członka tej izby, o ile szkoda nie wynika z działalności zawodowej przed wykreśleniem lub zawieszeniem,
6. Zadane umyślnie przez Ubezpieczonego.

Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą może skorzystać z ubezpieczenia w izbie inżynierów?

Fakt, że ubezpieczony wykonuje samodzielne funkcje techniczne w ramach swojej działalności gospodarczej, nie wpływa na zakres ochrony ubezpieczeniowej. Obejmuje ona także działania i zaniechania pracowników zatrudnionych przez Ubezpieczonego na umowę o pracę, pod warunkiem, że wykonują oni swoje obowiązki wyłącznie pod nadzorem Ubezpieczonego i w ramach jego samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

Jednakże obowiązkowe ubezpieczenie OC nie obejmuje:

• Szkód spowodowanych przez podwykonawców Ubezpieczonego,
• Odpowiedzialności osób prawnych (na przykład spółek z ograniczoną odpowiedzialnością). Taki podmiot jest odpowiedzialny za wszelkie działania swoich pracowników pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie oraz za działania swoich podwykonawców. W przypadku roszczeń wynikających z umowy, odpowiedzialność taka skierowana jest bezpośrednio do podmiotu prawnego, a nie do indywidualnych osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne.

Obowiązki osoby ubezpieczonej

Osoby w ramach zawartej umowy ubezpieczeniowej musi spełnić kilka obowiązków by skorzystać z ubezpieczenia w razie wystąpienia szkody. Jego obowiązkiem jest:

• Informować Ubezpieczyciela niezwłocznie o każdym zdarzeniu, które może wpłynąć na powstanie szkody;
• W przypadku, gdy Ubezpieczony w ramach wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie podjął działanie (lub zaniechał takiego działania), które mogło spowodować szkodę, powinien: dołożyć starań, aby zapobiec powstaniu szkody lub, jeśli szkoda już powstała, zminimalizować jej skutki; niezwłocznie, a najpóźniej w ciągu 14 dni od daty dowiedzenia się o roszczeniu mogącym prowadzić do odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczonego, poinformować o tym Ubezpieczyciela i postępować zgodnie z jego zaleceniami, o ile nie są one sprzeczne z obowiązującym prawem;
• Ubezpieczony nie ma prawa do zaspokajania lub uznawania roszczeń poszkodowanego bez zgody Ubezpieczyciela;
• Jeśli przeciwko Ubezpieczonemu wszczęto postępowanie karne, administracyjne, cywilne lub inne, które może skutkować odpowiedzialnością Ubezpieczyciela, Ubezpieczony ma obowiązek natychmiast poinformować o tym Ubezpieczyciela;
• Na żądanie Ubezpieczyciela, Ubezpieczony zobowiązany jest do dostarczenia wyjaśnień, dowodów niezbędnych do ustalenia okoliczności i skali szkody oraz do określenia odpowiedzialności, a także do współpracy przy przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego;
• Ubezpieczony i Ubezpieczyciel powinni przekazywać wszelkie zawiadomienia i oświadczenia związane z umową ubezpieczenia na piśmie – z potwierdzeniem odbioru lub przez list polecony.

Odpowiedzialność cywilna w budownictwie

Warto przeczytać