W 2018 szykują się duże zmiany w kwestiach związanych z uprawnieniami architektonicznymi. Pierwszą i zauważalną zmianą jest rozdzielenie zawodów architekta i inżyniera budownictwa. Przygotowane projekty ustaw z 1 października 2018 zakładają wejście w życie dwóch odrębnych ustaw: o inżynierach budownictwa oraz o architektach, które odrębnie będą regulowały wymienione zawody zaufania publicznego. Planowana nowa ustawa wprowadza szereg zmian związanych z wymaganiami i uzyskiwaniem uprawnień architektonicznych:
Zmiany w wymaganym wykształceniu
Do uzyskania tytułu zawodowego architekta potrzebne będzie ukończenie jednolitych studiów 5 letnich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia na kierunku architektura lub architektura i urbanistyka oraz uzyskanie tytułu mgr inż. architekt.
Jest to więc zaostrzenie wymagań w stosunku do przepisów dotychczasowych, które aktualnie zakładają jedynie ukończenie studiów II stopnia na wspomnianych wcześniej kierunkach. Wszyscy, którzy aktualnie kształcą się na kierunkach I stopnia innych, niż wymienione ( np. budownictwo ) i w przyszłości planowali kontynuować naukę na kierunku architektura mogą po wejściu w życie przepisów mieć poważny problem – ich wykształcenie bowiem nie pozwoli im ubiegać się o uprawnienia architektoniczne.
Zmiany w praktyce zawodowej
Kryteria jakościowe odbywania praktyki zawodowej
Podobnie jak w przypadku inżynierów budownictwa, ustawa o architektach wprowadza standardy praktyki zawodowej dla przyszłych architektów. Szczegóły poznamy zapewne dopiero po wejściu w życie ustawy, jednak należy spodziewać się, iż odbywanie praktyki będzie trudniejsze niż obecnie oraz nie każda praktyka będzie zaliczana.
Patron praktyki zawodowej
Ustawa wprowadza pojęcie patrona praktyki zawodowej ( uwaga! nie mylić z obecnym patronem), którego zadaniem będzie przygotowanie kandydata do zawodu architekta oraz potwierdzenie odbytej praktyki zawodowej.
Ważną zmianą jest pojawienie się wymagania co najmniej 5 letniego doświadczenia zawodowego dla patrona w ramach posiadanych przez niego uprawnień architektonicznych, aby mógł on potwierdzać praktykę zawodową kandydata.
Ciekawą zmianą ( która nie występuje w ustawie o inżynierach budownictwa) jest art. 11 ust. 6 „Patron nie może uchylać się od wykonywania obowiązków patronatu”. Od czytelników wiemy, iż potwierdzanie praktyki zawodowej stawało się niekiedy kartą przetargową dla pracodawcy i było nieuczciwie wykorzystywane. Dobrze, że podejmuje się próby regulacji, ale oczywiście wszystko zależy od tego jak to będzie w praktyce przestrzegane.
Rejestrowanie praktyki zawodowej
Wraca obowiązek rejestracji praktyki zawodowej. Kandydat ubiegający się o uprawnienia architektoniczne będzie musiał wpisać się na listę praktykantów we właściwej okręgowej izbie architektów. Ustawa mówi, iż będą mu przysługiwać określone prawa i obowiązki, określone w standardach praktyki zawodowej. Na tę chwilę niestety nie znamy więcej szczegółów z tym związanych. W ustawie nie wspomniano także nic o powrocie książki praktyki zawodowej, natomiast w analogicznej ustawie o inżynierach budownictwa jest mowa o oświadczeniach – więc należy przypuszczać, że także w przypadku architektów to będzie sposób dokumentowania praktyki zawodowej.
Aktualny projekt ustawy o architektach
Z obecnie udostępnionym całym projektem ustawy o architektach, można się zapoznać tutaj.
Wejście w życie zmian
Nie wiemy dokładnie kiedy zmiany wejdą w życie, oraz czy to już ich ostateczna forma. Zważywszy jednak, iż jest to już kolejny projekt oraz konsultacje, należy wcześniej się na to przygotować – zwłaszcza osoby podejmujące studia i zastanawiające się nad wybraniem zawodu architekta.
